خودکار و روان‌نویس دو نوع قلم هستند که در لوازم تحریر استفاده می‌شوند. خودکار یک نوع قلم است که دارای مکانیزم خودکار است و با فشار دادن نوک قلم به سطح کاغذ، جوهر یا مایع قلم به صورت خودکار تخلیه می‌شود. این قلم‌ها عموماً با استفاده از مکانیزم فشاری یا چرخشی کار می‌کنند و نیاز به شارژ یا تعویض مداوم جوهر ندارند.

روان‌نویس نیز یک نوع قلم است که در آن مداد موجود در داخل قلم با حرکت نوک قلم به سطح کاغذ، به صورت روانه و به میزان مطلوب تخلیه می‌شود. این نوع قلم عموماً دارای یک محفظه با جوهر مایع است و با حرکت نوک قلم یا فشار دادن به قسمت پایینی قلم، جوهر به صورت روانه از مداد به بیرون جریان پیدا می‌کند.